Online Scam With KOL
In today’s digital world, platforms like Facebook, Instagram, Douyin, and Weibo have become thriving hubs for business and communication. But along with their many advantages comes a darker side: the rise of increasingly sophisticated online scams, often powered by influencers—known as KOLs—who either knowingly or unknowingly play a part. Some claim to be victims themselves, but many are willing participants, lured by the profits of these criminal schemes.
This problem has spread far beyond any one country. Across Southeast and East Asia, where celebrity culture and the influencer economy are booming, scams have found the perfect breeding ground.
In Chinese-speaking regions—mainland China, Taiwan, Hong Kong, and Macau—livestreaming and short-video platforms have turned into major stages for fraud. Influencers with millions of followers wield enormous trust and influence, and scammers exploit it mercilessly. Instead of simply promoting products, these schemes prey on credibility. One common trick is hidden sponsorship: influencers are paid huge sums to promote shady financial schemes, risky cryptocurrency ventures, or illegal gambling sites. To make it believable, they flaunt luxury cars, high-end apartments, and stories of overnight wealth, enticing viewers with a carefully crafted dream.
Taiwan witnessed one dramatic case. A well-known female streamer hosted marathon livestreams, showcasing her supposed massive earnings from a new cryptocurrency platform. She guided viewers step by step through registration and deposits, even promising to cover any losses. Thousands, young and old alike, poured money into it. Within months, the platform vanished, taking tens of millions of Taiwan dollars with it. She later claimed she, too, was scammed, though the payments she received for her promotion cast doubt on that story.
On Douyin and Weibo in mainland China, influencers push counterfeit products through high-pressure livestreams. They hype up luxury bags, designer cosmetics, or jewelry, urging followers to grab “limited-time” deals. Shoppers often end up with low-quality or even dangerous knockoffs. The scale is overwhelming—hundreds of thousands of items sold in a single broadcast, leaving buyers with no chance of refunds. In one notorious example, a famous actor turned influencer promoted a “miracle” sleep aid. It turned out to be nothing more than overpriced lotus seed tea mixed with sugar, sparking public outrage.
Similar patterns appear in Southeast Asia. In Thailand, beauty bloggers and celebrities frequently promote quick-loan apps that promise fast, collateral-free credit. But behind the cheerful ads are crushing interest rates and aggressive collection tactics, sometimes so humiliating and brutal that borrowers have taken their own lives. Influencers often brush off responsibility, claiming they were simply paid to advertise.
In the Philippines and Indonesia, where social media use ranks among the highest in the world, scams have become even more advanced. Deepfake technology now inserts celebrities into ads they never agreed to, their voices and faces used to endorse gambling sites, sports betting apps, or predatory loans. These fake endorsements look real enough to fool millions, leading victims straight into identity theft and financial fraud.
Vietnam faces its own wave of scams, from fake e-commerce sites posing as Shopee or Lazada to fraudulent job ads and online loan traps. In response, local initiatives like ChongLuaDao (Anti-Scam), launched in 2020, have gained recognition for helping users check websites, block phishing links, and support victims. With backing from partners like Kaspersky, Meta, and Viettel, the project is becoming a key line of defense.
The roots of this crisis run deep. Fierce competition and financial pressure in the influencer industry push many to accept risky deals without asking questions. Weak regulations in finance and health advertising mean penalties rarely match the profits. And many consumers, still lacking digital literacy, put blind faith in influencers without recognizing the dangers.
Fixing this won’t be easy. Governments need to crack down harder with tighter advertising rules, especially for finance and health, and impose real consequences for both influencers and platforms that host fraud. Tech giants like Meta, Google, and ByteDance should strengthen detection systems with AI to remove scams faster and improve advertiser transparency. Influencers, too, have to embrace responsibility—checking before they share, instead of chasing fast money. And for everyday users, stronger digital literacy is essential to avoid falling victim.
The scale of the problem is clear. In August 2025, Business Insider reported how Malaysian influencer Abe Lim became a victim of identity theft, with deepfake ads using his image and damaging his reputation. Meanwhile, “pig-butchering” scams—long-term romance cons designed to funnel victims into fake crypto investments—accounted for more than a third of global crypto-related losses in 2024, totaling $12.4 billion. Behind many of these scams are criminal networks running large compounds in Cambodia, Myanmar, and Laos, where victims are even forced into scamming others.
All of this shows how social media, once celebrated as a symbol of creativity and openness, has also turned into a battlefield where trust itself is under attack. Protecting that trust will require governments, platforms, influencers, and users to work together. Without collective action, the promise of the digital economy may not just fade—it could collapse under the weight of its own unchecked risks.
KOL tiếp tay lùa gà trên mạng
Trong kỷ nguyên số, các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, Douyin và Weibo trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho hoạt động thương mại và truyền thông.
Song song với lợi ích không thể phủ nhận là hệ lụy đáng báo động: sự gia tăng tinh vi của các hình thức lừa đảo. Trong đó, các KOL (người có ảnh hưởng) đóng vai trò chủ chốt (có khi vô tình), nhưng không ít trường hợp họ chính là đối tác tích cực của các đường dây tội phạm.
Hiện nay, đây không còn là vấn đề riêng của một quốc gia mà trở thành nỗi lo ở Đông Nam Á và Đông Á, nơi văn hóa sùng bái người nổi tiếng cùng nền kinh tế influencer bùng nổ tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động lừa đảo lan rộng.
Tại Đông Á, đặc biệt trong cộng đồng sử dụng tiếng Trung như Trung Quốc đại lục, Đài Loan, Hồng Kông và Ma Cao, các nền tảng livestream và video ngắn trở thành “sân khấu chính” cho các vụ lừa đảo quy mô lớn. Có những KOL sở hữu lượng fan lớn — hàng triệu người — tức “vốn xã hội” và độ tín nhiệm cực cao. Các tổ chức lừa đảo nhắm tới điều này: họ không bán sản phẩm, mà bán sự tin tưởng.
Hình thức phổ biến nhất là hợp đồng quảng cáo “ngầm”, nơi KOL được trả rất nhiều tiền để quảng bá các dự án tài chính đa cấp, tiền ảo lừa đảo, hoặc trang cá cược phi pháp. Họ dựng chuyện thành công tài chính nhanh chóng, khoe siêu xe hay biệt thự để đánh vào lòng tham và khát khao đổi đời của người xem.
Ví dụ điển hình là ở Đài Loan: một nữ streamer thân thiện dùng livestream dài để khoe lợi nhuận “khủng” từ nền tảng tiền điện tử mới nổi; cô hướng dẫn cách đăng ký, nạp tiền và cam kết “chia sẻ lợi nhuận” hoặc “bồi thường nếu có rủi ro”, khiến hàng nghìn người — cả trẻ và già — đổ tiền. Chỉ vài tháng sau, nền tảng đóng cửa không dấu vết, gây thiệt hại hàng chục triệu Đài tệ. Người streamer sau đó nói mình cũng là nạn nhân, bất ngờ trước bản chất lừa đảo, dù số tiền cô nhận từ quảng cáo rõ ràng bất thường.
Ở Trung Quốc đại lục, các KOL tận dụng livestream trên Douyin và Weibo để bán hàng giả, hàng nhái. Livestream tạo không khí khan hiếm, giảm giá “sập sàn” chỉ dành cho vài trăm người đầu tiên. Sản phẩm được quảng cáo như túi hiệu, mỹ phẩm cao cấp, đồ trang sức, nhưng người mua nhận về hàng rẻ tiền, không rõ nguồn gốc, thậm chí nguy hại sức khỏe. Những buổi phát này có thể bán hàng trăm nghìn sản phẩm trong vài phút, khiến việc thu hồi và bồi thường sau khi bị phơi bày gần như bất khả thi. Một trường hợp chấn động liên quan nam diễn viên kiêm KOL bị phát hiện bán “thần dược” — hỗn hợp tâm sen đường — với giá cao, khiến dư luận phẫn nộ.
Tại Đông Nam Á, mô hình tương tự được sao chép và tinh vi hoá. Ở Thái Lan, các ngôi sao giải trí và beauty blogger quảng cáo các app vay nợ nhanh — dễ dàng, không cần thế chấp — nhưng thực chất đi kèm lãi suất cao ngất cùng hình thức đe dọa, bôi nhọ nếu người vay không thể trả. Nhiều người vì áp lực nợ và bị bêu xấu đã lựa chọn cái kết bi thảm. Các KOL tham gia thường làm ngơ hay né tránh trách nhiệm, viện lý do chỉ đọc kịch bản.
Tại Philippines và Indonesia, nơi tỷ lệ dùng mạng xã hội rất cao, các chiêu quảng cáo giả, deepfake xuất hiện phổ biến. Hình ảnh, giọng nói của KOL bị đánh cắp để làm video quảng cáo trò đỏ đen, cá cược trá hình, hoặc app vay tiền. Sự xuất hiện của người nổi tiếng khiến người xem mơ hồ tin tưởng, click vào link độc hại, dẫn đến bị lộ thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng.
Tại Việt Nam, như đã ghi nhận, mạng xã hội trở thành nền tảng tấn công của các chiêu trò như vay tiền, thương mại điện tử lừa đảo, giả thương hiệu lớn (Shopee, Tiki, Lazada…), lừa tuyển dụng. Các tổ chức như Chống Lừa Đảo (ChongLuaDao) ra đời từ năm 2020, hỗ trợ người dùng kiểm tra độ tin cậy của website, chặn các trang lừa đảo, giúp hàng ngàn nạn nhân và hợp tác với nhiều đối tác uy tín như Kaspersky, Meta, Twitter, Viettel, v.v. (Wikipedia)
Nguyên nhân sâu xa gồm:
Áp lực doanh thu và cạnh tranh khốc liệt trong ngành KOL dẫn đến chấp nhận hợp đồng có thù lao cao mà thiếu kiểm duyệt.
Khung pháp lý còn lỏng lẻo, nhất là trong quảng cáo tài chính, y tế, khiến hình phạt dành cho KOL vi phạm rất nhẹ so với lợi nhuận.
Người tiêu dùng thiếu kiến thức, dễ thần tượng hóa, dễ bị lợi dụng.
Giải pháp cần áp dụng toàn diện:
Chính phủ siết chặt quy định quảng cáo, đặc biệt với sản phẩm rủi ro cao, và áp chế tài nặng với KOL và nền tảng nếu để xảy ra lừa đảo.
Các nền tảng như Meta, Google, ByteDance nên đầu tư AI để phát hiện và gỡ nhanh nội dung lừa đảo, minh bạch trong xác minh tài khoản quảng cáo.
KOL cần nâng cao đạo đức, ý thức trách nhiệm xã hội; nguyên tắc “kiểm chứng trước khi đăng” phải là bắt buộc.
Tăng cường giáo dục cộng đồng về nhận thức, kỹ năng phòng chống lừa đảo. Đây là hàng rào mạnh nhất để bảo vệ xã hội số.
Một vài cập nhật thêm từ báo chí quốc tế gần đây:
Theo Business Insider (15/8/2025), ảnh của một influencer Malaysia, Abe Lim, bị kẻ xấu dùng để lừa hàng trăm nghìn nạn nhân qua deepfake, mất danh dự và gặp nguy hiểm (Business Insider).
Scam “pig-butchering” (lừa đầu tư crypto qua tạo mối quan hệ tin tưởng) đang tăng nhanh, đến 2024 chiếm hơn 33% trong tổng thiệt hại tiền mã hoá toàn cầu (~12.4 tỷ USD) (Wikipedia, arXiv).
Các mạng lưới lừa đảo quy mô ở Đông Nam Á vẫn hoạt động mạnh bất chấp đợt trấn áp của Trung Quốc, nhiều hàng chục nghìn người bị lôi kéo vào “scam farms” ở Campuchia, Myanmar, Lào (apnews.com, Wikipedia).
